Systeemtherapie
Relatietherapie en Gezinstherapie zijn twee specifieke vormen van psychotherapie. Kenmerkend voor deze vormen van therapie is dat partners of gezinsleden meestal samen in therapie zijn. In de therapie staan de problemen van een of meerdere betrokkenen centraal.
Tegenwoordig worden relatietherapie en gezinstherapie ook wel systeemtherapie genoemd en heet de therapeut systeemtherapeut. Met systeem wordt elke vorm van mensen die met elkaar samenwonen, werken of leven bedoeld. Een systeemtherapeut zal in het geval van psychische en relationele problemen altijd naar het geheel kijken: hoe zijn de onderlinge relaties, wat heb je meegenomen van het gezin waar je opgegroeid bent, hoe verlopen werk en school.
Ieder mens krijgt in zijn leven in meer of mindere mate met problemen te maken. Tot bepaalde hoogte horen die bij het leven. Als de problemen ernstig zijn of lang duren, kunnen zij de draagkracht van een of meer gezinsleden te boven gaan. Dan kunnen klachten ontstaan zoals angsten of een depressie of (zeer) problematisch gedrag, zoals mishandeling of verslavingsproblematiek. Soms liggen de problemen vooral in de relationele sfeer, hetzij tussen partners hetzij tussen ouder(s) en kind(eren). Soms zijn de problemen meer individueel van aard.
Een systeemtherapeut zal met u op zoek gaan naar de onderliggende oorzaken. Ruzies in relaties over vuile sokken die rondslingeren of over een partner die volgens de ander zeurt of nooit helpt, gaan in wezen nooit daar over, maar over zich niet gehoord en daardoor niet geliefd en gewaardeerd voelen.
Mensen hebben aannames over elkaar, maar checken niet meer of die nog kloppen. Of zoals een meisje ooit in de therapie zei: "Ik zou me wel anders willen gedragen, maar iedereen verwacht dat ik zo (vervelend) doe, en ik weet niet meer hoe het anders te doen." Zij slaagde er in ander gedrag te ontwikkelen, toen de gezinsleden voor het eerste echt naar haar luisterden en open gingen staan voor de vele positieve kanten die ze ook had, maar die niet meer werden gezien vanuit de verwachting dat ze toch wel weer voor problemen zou zorgen.
Een man verwachtte bij thuiskomst al gezeur van zijn partner en vermeed zoveel mogelijk gesprekken. Het gevolg was dat de partner alleen maar meer achter hem heen zat. De partner, omdat die merkte dat ze geen contact kreeg (wat ze niet zei, ze zei: "Ruim je rotzooi toch eens op" of "Wanneer repareer je de kraan?"), en de man ging het alleen maar meer uit de weg omdat hij bang was voor ruzie en het verlies van de relatie. Ook dat werd niet gezegd. Als hij wat zei, was het: "Je zeurt altijd zo." Of hij liep boos de deur uit. Op deze manier versterkten ze beiden juist dat gedrag van de ander wat ze bij elkaar zo verafschuwden.
Een systeemtherapeut kan u helpen de negatieve patronen op te sporen en u helpen gedrag te ontwikkelen wat de onderlinge relatie versterkt. Het doel is tenslotte een partnerrelatie en/of gezinsrelatie waar men weer op een positieve manier met elkaar om kan gaan zodat problemen op constructieve wijze opgelost kunnen worden.